“Ko nu hāso kimānando, Niccaṃ pajjalite sati; Andhakārena onaddhā, Padīpaṃ na gavesatha”. | "Cười gì, hân hoan gì, Khi đời mãi bị thiêu ? Bị tối tăm bao trùm, Sao không tìm ngọn đèn ?" |
Kệ Pháp Cú này, Đức Bổn Sư đã thuyết khi ngự tại Jetavana Vihāra (Kỳ Viên Tự), đề cập đến những người bạn của bà Visākhā (Thiện Chi).
Tương truyền rằng: Có năm trăm thanh niên con nhà lễ giáo, mỗi người tự giao
vợ mình đến nhà bà Visākhā bảo hộ, mong rằng các cô vì thế mà trở nên người có nết
hạnh không dễ duôi. Nếu các cô đi công viên hoặc đi chùa thì phải cùng đi với bà, chớ
không được đi một mình.
Một thời gian nọ, các cô rủ nhau bày tiệc rượu suốt bảy ngày. Giữa cuộc lễ tưng
bừng huyên náo, mỗi cô tự chiêu đãi hầu rượu chồng mình. Các thanh niên vui chơi
cuộc lễ rượu suốt bảy ngày. Đến ngày thứ tám, họ phải xuất hành, ra đi làm công việc
nọ, tuỳ theo nghề nghiệp. Các phụ nữ ở nhà rủ nhau: “Trước mặt chồng chúng ta
không được uống rượu. Số rượu còn dư đây chúng ta sẽ uống lén, đừng cho các ông
biết!”.
Các cô cũng đến yêu cầu bà Visākhā:
- Thưa bà, chúng con muốn đi ngoạn cảnh công viên.
- Lành thay! Vậy các cô hãy lo sắp xếp mọi việc rồi khởi hành!
Nghe vậy, các cô vầy đoàn cùng đi, lén cho người mang rượu theo đến công
viên, uống cho say rồi đi lang thang.
Bà Visākhā suy nghĩ: “ Việc các cô này đã làm thật không thích đáng! Rồi đây
hàng phụ nữ sẽ chê trách rằng: “Bây giờ các Nữ Thinh văn, đệ tử của Sa môn Gotama
đã uống rượu và đi lang thang!”.
Nghĩ rồi bà kêu các cô mà bảo rằng:
- Này các cô! Việc các cô đã làm thật không thích đáng! Chính ta cũng bị mang
tiếng xấu lây. Chồng các cô sẽ nổi giận. Bây giờ, các cô liệu sao đây?
- Thưa cô! Chúng con sẽ giả đò làm như mình có bệnh vây!
- Nếu vậy, các cô hãy ý thức rõ rệt cái nghiệp tự các cô làm nhé!
Những phụ nữ ấy về nhà, giả đò có bịnh. Các ông chồng của họ thấy vắng vợ,
hỏi thăm người khác, nghe nói vợ mình bịnh, suy nghĩ rồi liền nghi: “Chắc chắn mấy
cô này đã uống số rượu còn dư”. Sau khi đánh đập vợ, các thanh niên cảm thấy buồn
khổ vì mình bất hạnh.
Thế nhưng, một thời gian sau, các cô lại tổ chức lễ tiệc như trước, để rồi lại thèm
uống rượu, họ rủ nhau đến yêu cầu bà Visākhā:
- Thưa bà, xin bà dắt chúng con đi dạo công viên!
Bà Visakha từ chối, nói:
- Lần trước, các cô đã làm ta mang tiếng xấu lây. Thôi các cô hãy đi, ta không
dắt các cô đâu!
Các phụ nữ đấu dịu rằng:
- Bây giờ chúng con không làm vậy nữa đâu. - Và họ theo năn nỉ rằng.
- Thưa bà! Chúng con có ý muốn cúng dường đến Đức Phật, xin bà hoan hỷ dắt
chúng con đến chùa!
- Bây giờ các cô hãy sắp xếp chuẩn bị rồi đi nhé!
Các phụ nữ cho người mang theo lễ vật, nhất là hương và tràng hoa đựng trong
những cái tráp, còn mình thì mang những nhạo rượu đầy lên vai, bên ngoài mặc y
rộng che khuất, đồng đi đến chỗ bà Visākhā để cùng đi với bà vào chùa, ngồi yên chỗ
rồi mới lấy nhạo rượu ra uống, uống xong ném bỏ cái nhạo rồi mới vào giảng đường,
ngồi ngay Đức Bổn Sư. Bà Visākhā bèn mở lời:
- Bạch Thế Tôn! Xin Ngài hoan hỷ thuyết pháp cho các cô đây nghe!
Các phụ nữ đã uống say, thân hình lắc lư, khởi tâm muốn nhảy múa và ca hát.
Nhân đó Chư Thiên Ma Vương nghĩ rằng: “Bây giờ chúng ta sẽ nhập xác các cô này
và sẽ biểu diễn những trò lố lăng trước mặt Sa môn Gotama!”.
Nghĩ rồi, Chư Thiên Ma nhập vào xác các phụ nữ say rượu. Một số các cô đứng
ngay trước Đức Bổn Sư vỗ tay rồi cười. Một số nữa thì nhảy múa như khiêu vũ.
Đức Bổn Sư tự hỏi: “Cái chi đây?”. Khi quán biết rõ lý do, Ngài tự nói: “Bây
giờ, ta sẽ không để cho Chư Thiên Ma Vương được phép xuống đây làm nhăng. Quả
thật, suốt thời gian ta bổ túc pháp Thập Độ Ba La Mật, Chư Thiên Ma Vương chưa hề
có dịp xuống đây làm nhăng”. Thế rồi, Đức Bổn Sư từ những lông chân mày (Uṇṇo -
Bạch hào mi), phóng một tia sáng để làm cho Chư Thiên kinh cảm. Ngay lúc ấy, trời
đất bỗng trở nên tối đen như mực.
Các phụ nữ hoảng hốt, đâm ra sợ chết. Do đó, chất rượu trong bụng các cô tiêu
tan.
Bậc Đạo Sư biến mất từ trên bảo toạ, hiện ra đứng trên đỉnh núi Tu Di, phóng ra
một hào quang từ chùm lông trắng giữa hai chân mày. Ngay lúc ấy, trời đất sáng rực
như được hàng ngàn mặt trăng chiếu rọi vậy.
Bấy giờ, Bậc Đạo Sư mới gọi những phụ nữ ấy mà dạy rằng:
- Các cô khi đến với ta, đã đến với tâm dễ duôi. Đúng ra, các cô không nên dễ
duôi như vậy! Vì một khi Chư Thiên Ma Vương có dịp nhập xác các cô rồi, họ đã
khiến các cô cười ở chỗ không đáng cười, vỗ tay ở chỗ không đáng vỗ tay v.v… Giờ
đây, các cô phải ráng tinh tấn, lo dập tắt các ngọn lửa, nhất là lửa tham ái…
Nói rồi, Đức Bổn Sư ngâm kệ rằng:
“Ko nu hāso kimānando, Niccaṃ pajjalite sati; Andhakārena onaddhā, Padīpaṃ na gavesatha.” | "Cười gì, hân hoan gì, Khi đời mãi bị thiêu ? Bị tối tăm bao trùm, Sao không tìm ngọn đèn ?" |
Comments