188. “Bahuṃ ve saraṇa ṃ yanti,Pabbatāni vanāni ca; Ārāmarukkhacetyāni, Manussā bhayatajjitā”. | "Loài người sợ hoảng hốt, Tìm nhiều chỗ quy y, Hoặc rừng rậm, núi non, Hoặc vườn cây, đền tháp." |
189. “Netaṃ kho saraṇaṃ khemaṃ, Netaṃ saraṇamuttamaṃ; Netaṃ saraṇamāgamma, Sabbadukkhā pamuccati”. | "Quy y ấy không ổn, Không quy y tối thượng. Quy y các chỗ ấy, Không thoát mọi khổ đau ?" |
190. “Yo ca buddhañca dhammañca, Saṅghañca saraṇaṃ gato; Cattāri ariyasaccāni, Sammappaññāya passati”. | "Ai quy y Đức Phật, Chánh pháp và chư tăng, Ai dùng chánh tri kiến, Thấy được bốn Thánh đế." |
191. “Dukkhaṃ dukkhasamuppādaṃ, Dukkhassa ca atikkamaṃ; Ariyaṃ caṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, Dukkhūpasamagāminaṃ”. | "Thấy khổ và khổ tập, Thấy sự khổ vượt qua, Thấy đường Thánh tám ngành, Đưa đến khổ não tận." |
192. “Etaṃ kho saraṇaṃ khemaṃ, Etaṃ saraṇamuttamaṃ; Etaṃ saraṇamāgamma, Sabbadukkhā pamuccati”. | "Thật quy y an ổn, Thật quy y tối thượng, Có quy y như vậy, Mới thoát mọi khổ đau." |
Kệ Pháp Cú nầy, Đức Bổn Sư thuyết lên khi Ngài ngự trú tại Jetavana, đề cập đến vị Quốc Sư của Đức Vua Pasenadi.
Tương truyền rằng: Aggidatta là vị Quốc Sư của Vua Mahākosala. Khi vua băng
hà, ngai vương được trao lại cho Đức Vua Pasenadikosala, Đức Vua Pasenadi suy
nghĩ rằng: “Aggidatta là Quốc Sư của Vương Phụ”, nên Ngài vẫn ban cho vị ấy địa vị
cũ, khi Quốc Sư Aggidatta đến, Đức Vua đứng dậy tiếp nghinh một cách tôn kính,
thỉnh ngồi ngang hàng và phán rằng:
- Thưa Thầy! Xin Thầy hãy ngự vào nơi nầy.
Khi ấy, Quốc Sư Aggidatta suy nghĩ:
- Đức Vua nầy rất tôn kính ta, nhưng ta không thể nào làm hài lòng Đức Vua mãi
mãi được. Lại nữa, Đức Vua là người còn trẻ, phải là người đồng trang lứa mới hợp
với Ngài, đem lại sự an lạc và thoải mái khi Ngài cùng vị ấy bàn chuyện. Còn ta nay
đã già, thôi ta hãy xin Ngài được phép xuất gia đi.
Quốc Sư Aggidatta xin Đức Vua cho mình được xuất gia, mặc cho Đức Vua nài
nỉ can ngăn, sau cùng Đức Vua đành chiều theo ý của Aggidatta. Quốc Sư cho người
đánh trống truyền rao khắp kinh thành, mang tài sản của mình ra bố thí tất cả trọn bảy
ngày, rồi ra đi xuất gia.
Bây giờ, có 10 ngàn tùy tùng của Quốc Sư cũng xuất gia theo hầu hạ Aggidatta.
Du sĩ Aggidatta cùng với đại chúng tùy tùng tuần tự du hành đến xứ Anga, Magadha,
Kuru, ban lời giáo huấn rằng:
- Nầy các con! Người nào khi có dục tầm... sanh khởi, người ấy đến bờ sông,
múc một nồi cát đem lại đây.
- Thưa thầy! Vâng.
Thế là, trong khi dục tầm... sanh khởi, người đệ tử ấy múc nồi cát ở bờ sông
mang đến đổ vào một nơi. Thời gian sau, đống cát trở nên to lớn, khi ấy có con Long
Vương đến nơi đống cát ấy mà trú ngụ. Dân ba xứ lớn là Anga, Magadhu và Kuru đã
hộ độ cúng dường các du sĩ ấy mỗi tháng. Aggidatta đã dạy cho nhóm đệ tử nương
nhờ rằng:
- Các người hãy nương vào núi, rừng, chùa miếu, đền vắng, cội cây để được
thanh tịnh. Các ngươi sẽ được chấm dứt đau khổ với cách nương nhờ như vậy.
Bấy giờ, Đức Đạo Sư đang ngự trú nơi Jetavana trong thành Sāvatthī. Vào rạng
đông, Ngài dùng Phật nhãn quán xét thế gian, thấy được hình ảnh của Aggidatta cùng
chúng đệ tử của ông trong võng tuệ của Ngài, Ngài biết được rằng: “Những người nầy
có duyên lành đắc A La Hán Quả”. Vào buổi chiều, Ngài phán gọi Trưởng Lão
Moggallāna rằng:
- Nầy Moggallāna! Ngươi có thấy Bà la môn Aggidatta dạy đại chúng của mình
theo con đường phi pháp, là con đường phi giải thấy, không phải là con đường đưa
đến bờ kia chăng? Ngươi hãy đến ban lời giáo huấn bọn họ đi.
- Bạch Thế Tôn! Nhóm đại chúng ấy quá đông, một mình con không thể chinh
phục được. Nếu Ngài ngự đến thì sẽ chinh phục được nhóm ấy dễ dàng.
- Nầy Moggallāna! Như Lai sẽ đi cùng với ngươi, ngươi hãy đến nơi ấy trước đi.
Trưởng Lão Moggallāna vừa đi vừa suy nghĩ:
- Hội chúng nầy quá đông, họ có nhiều sức mạnh, nếu ta nói lời chi nghịch ý họ,
họ sẽ nổi lên bênh vực nhau. Vậy ta hãy dùng thần lực của mình khiến cho mưa đá rơi
xuống, khi những người ấy bị mưa đá sẽ chạy về trú trong Tịnh Xá của mình.
Trưởng Lão đi đến Tịnh thất của Aggidatta nói rằng:
- Nầy Aggidatta.
Nghe tiếng Trưởng Lão, Aggidatta hỏi lại: “Ai đó?”, vì y phát sanh ngã mạn
trong tâm rằng: Trong thế gian nầy, không ai dám gọi ta là Aggidatta tục danh như
thế. Vậy ai đã dám gọi tên ta như thế chứ?
- Nầy Bà la môn! Là Ta đây.
- Nầy ông! Ông vừa nói chi thế?
- Nầy Bà la môn! Ông hãy soạn nơi nghỉ cho ta đi, ta sẽ nghỉ lại nơi đây một
đêm.
- Nầy ông, nơi đây không có chỗ nghỉ, mỗi tịnh thất chỉ vừa cho một người mà
thôi.
- Nầy Aggidatta! Lẽ thường! Người đến chỗ người, bò đến chỗ bò, bậc xuất gia
thì đến nơi trú của bậc xuất gia. Ông chớ nên xử sự với ta như thế. Ông hãy cho ta chỗ
ngụ đi.
- Thế ông là bậc xuất gia hay sao?
- Đúng thế, ta là bậc xuất gia.
- Nếu ông là bậc xuất gia, thì túi Sa môn cụ của ông đâu?
- Ta có thật đấy, nhưng ta thấy rằng túi Sa môn cụ mang theo cồng cềnh, khó đi,
do đó ta chỉ mang theo một số ít tư cụ Sa môn mà thôi, để đi du hành. Này bà la môn
y cụ Sa môn ta mang theo trong tâm đây.
Nghe vậy, Bà la môn Aggidatta phát khởi sân tâm với Trưởng Lão:
- Ông không có đem theo vật dụng hay sao?
- Nầy Aggidatta! Ngươi chớ có sân hận với ta, hãy cho ta một chỗ trú đêm nay
đi.
- Ở đây không có chỗ cho ngươi.
- Vậy thì, nơi đống cát ấy có ai nghỉ chăng?
- Ở đó có con Long Vương Ahichatta hung ác trú đấy.
- Thế thì, ông hãy cho ta chỗ ấy đi.
- Không được, vì Long Vương ấy hung dữ lắm.
- Không sao cả, ông hãy cho ta chỗ ấy đi.
- Nếu ông muốn nơi ấy thì tùy ông.
Trưởng Lão đi đến đống cát, Long Vương Ahichatta trông thấy Trưởng Lão đi
đến, nó nổi cơn hung ác, suy nghĩ rằng: Vị Sa Môn nầy không biết có ta nơi nầy, toan
chiếm chỗ trú của ta, ta sẽ phun khói làm vị nầy chết ngạt đi.
Long Vương liền phun khói độc ra, toan sát hại Trưởng Lão. Trưởng Lão suy
nghĩ: “Long Vương nầy tưởng rằng: Chỉ có ta có thể phun khói được, không ai có thể
làm được như nó”. Ta sẽ phun khói ra thu phục nó.
Trưởng Lão vận thần lực phun khói ra đối kháng với luồng hung khói của Long
Vương. Cả hai luồng khói bốc cao thấu đến Phạm Thiên Giới, nhưng hai luồng khói
ấy chẳng tác hại gì đến ai cả, chỉ tác hại riêng đến Long Vương mà thôi. Long Vương
không thể chịu đựng được sức mạnh của Trưởng Lão, liền phun lửa ra, Trưởng Lão
liền nhập vào hỏa giới, phun lửa ra đấu với lửa Long Vương, ngọn lửa bốc cao lên
Phạm Thiên Giới, rồi đốt vào thân của Long Vương. Long Vương như một thân đuốc
rực sáng khổng lồ. Các du sĩ thấy cảnh ấy, suy nghĩ rằng:
- Long Vương hung dữ nầy sẽ thiêu đốt vị Sa môn kia, thật y chết cũng phải, vì
chẳng chịu nghe lời chúng ta.
Bây giờ, Đại đức Moggallāna dùng thần lực của mình, chinh phục được Long
Vương, Ngài ngồi trên đống cát. Long Vương dùng thân khoanh tròn đống cát, phùng
mang ra thật lớn che trên đầu Đại Đức như mái che lớn.
Các du sĩ đi đến đống cát với sự suy nghĩ rằng:
- Chúng ta hãy đến xem ông Sa môn nầy chết chưa?
Khi trông thấy Trưởng Lão ngồi trên đống cát, được Long Vương che chở như
thế, phát sanh tâm kính phục, chấp tay đảnh lễ tán dương rằng: “Thưa Ngài Đại Sa
Môn! Long Vương không làm hại Ngài được sao?”.
- Các ngươi không thấy Long Vương đang che trên đầu của ta, với mang lớn y
bảo vệ ta đó sao?
Các du sĩ đồng thanh tán thán rằng:
- Thật kỳ diệu thay! Bạch Ngài, thần lực của vị Sa môn nầy là như vậy, vị Sa
môn đã chinh phục được Hung Long.
Các du sĩ đứng vây quanh Trưởng Lão với lời chúc tụng như thế. Đức Thế Tôn
ngự đến, Trưỡng Lão trông thấy Đức Thế Tôn từ xa đang ngự đến, Ngài đứng lên
đảnh lễ Đức Thế Tôn. Các du sĩ hỏi Trưởng Lão rằng:
- Bạch Ngài! Vị Sa môn nầy còn cao quý hơn Ngài nữa sao?
- Thật vậy, vì Ngài là Bậc Đạo Sư của Ta! Ta chỉ là đệ tử của Ngài mà thôi.
Đức Thế Tôn ngồi yên trên đống cát, các du sĩ chấp tay đảnh lễ và tán dương
Ngài rằng:
- Thần lực của vị đệ tử mà như thế thì còn nói gì đến thần lực của Bậc Đạo Sư
như Ngài nữa chứ.
Đức Thế Tôn cho phán gọi Aggidatta đến phán dạy rằng:
- Nầy Aggidatta! Ngươi đã giáo huấn môn đệ và các tín thí hộ độ ngươi như thế
nào?
- Bạch Thế Tôn! Con đã giáo giới đại chúng tùy tùng như vầy: “Các ngươi hãy
nương vào nơi núi, rừng, đền, miếu... vì rằng: các ngươi nương vào đó sẽ được thanh
tịnh, sẽ chấm dứt được đau khổ”.
- Nầy Aggidatta! Ngươi đã đi đến các chỗ như núi rừng... nương tựa vào những
nơi ấy không thể thoát khổ được. Còn nương vào Phật, Pháp, Tăng sẽ thoát khỏi khổ
trong luân hồi. Rồi Ngài tuyên thuyết lên kệ ngôn rằng:
188. “Bahuṃ ve saraṇaṃ yanti, Pabbatāni vanāni ca; Ārāmarukkhacetyāni, Manussā bhayatajjitā”. | "Loài người sợ hoảng hốt, Tìm nhiều chỗ quy y, Hoặc rừng rậm, núi non, Hoặc vườn cây, đền tháp." |
189. “Netaṃ kho saraṇaṃ khemaṃ, Netaṃ saraṇamuttamaṃ; Netaṃ saraṇamāgamma, Sabbadukkhā pamuccati”. | "Quy y ấy không ổn, Không quy y tối thượng. Quy y các chỗ ấy, Không thoát mọi khổ đau ?" |
190. “Yo ca buddhañca dhammañca, Saṅghañca saraṇaṃ gato; Cattāri ariyasaccāni, Sammappaññāya passati”. | "Ai quy y Đức Phật, Chánh pháp và chư tăng, Ai dùng chánh tri kiến, Thấy được bốn Thánh đế." |
191. “Dukkhaṃ dukkhasamuppādaṃ, Dukkhassa ca atikkamaṃ; Ariyaṃ caṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, Dukkhūpasamagāminaṃ”. | "Thấy khổ và khổ tập, Thấy sự khổ vượt qua, Thấy đường Thánh tám ngành, Đưa đến khổ não tận." |
192. “Etaṃ kho saraṇaṃ khemaṃ, Etaṃ saraṇamuttamaṃ; Etaṃ saraṇamāgamma, Sabbadukkhā pamuccati”. | "Thật quy y an ổn, Thật quy y tối thượng, Có quy y như vậy, Mới thoát mọi khổ đau." |
Comments