“Sabbadānaṃ dhammadānaṃ jināti Sabbarasaṃ dhammaraso jināti Sabbaratiṃ dhammaratī jināti Taṇhakkayo sabbadukkhaṃ jināti”. | "Pháp thí thắng mọi thí ! Pháp vị thắng mọi vị ! Pháp hỷ thắng mọi hỷ ! Ái diệt dứt mọi khổ !" |
Kệ ngôn nầy được Đức Thế Tôn thuyết ra khi Ngài ngự tại Jetavana. Ngài trả lời những câu hỏi của Thiên Vương Đế Thích.
Tương truyền rằng: Một hôm, chư thiên nơi Đao Lợi Cung cùng nhau ngồi hội
họp tại Giảng đường Sudhammā, nêu lên bốn câu hỏi rằng: “Trong các sự thí, bậc trí
gọi sự thí nào là tối thắng? Trong các sự hoan hỷ, bậc trí gọi hỷ nào là tối thắng?
Trong các vị, vị nào được bậc trí cho là tối thượng? Vì sao chấm dứt ái dục gọi là cao
thượng nhất?”.
Khi nêu lên bốn nghi vấn nầy rồi, không có vị Thiên tử nào giải đáp được cả.
Chư thiên hỏi lẫn nhau về lời giải đáp bốn vấn đề nầy, tiếng hỏi nhau lan rộng đi khắp
10 ngàn thế giới và trải qua 12 năm, không vị Thiên nhân nào giải đáp được.
Sở dĩ được lan rộng là vì: Khi chư thiên địa cầu nghe được bốn vấn đề nầy liền
đi đến hỏi Tứ Thiên Vương. Tứ Thiên Vương hỏi chư thiên địa cầu rằng:
- Nầy các Thiên tử! Việc chi mà các ngươi đến hội họp nơi đây?
- Chúng tôi được bốn nghi vấn như thế nầy… thế nầy… Nhưng không ai giải
đáp được, do đó mới đến hỏi Ngài đây.
- Nầy các bạn! Chúng tôi cũng không thể giải đáp được. Chỉ có Thiên Vương Đế
Thích có sự hiểu thấu được bốn vấn đề nầy, vì Ngài có trí hiểu được ý nghĩ của ngàn
người có cùng một lúc chỉ trong giây phút. Thiên chủ là bậc thù thắng hơn chúng ta về
phước báu và trí tuệ. Vậy chúng ta hãy mang vấn đề nầy đến hỏi nơi Ngài.
Thế là chư thiên cùng Tứ Thiên Vương đi đến Đao Lợi hỏi lại bốn vấn đề nơi
Thiên Chúa Đế Thích. Đức Thiên Chủ nói rằng:
- Nầy các khanh, vấn đề nầy không có một ai có thể thấu triệt, vì đây thuộc về trí
tuệ của vị Chánh Đẳng Giác. Nầy các khanh! Hiện nay Đức Thế Tôn đang ngự nơi
nào?
- Thưa Thiên Chủ, Đức Thế Tôn đang trú tại Tịnh xá Jetavana.
- Nầy các khanh, chúng ta hãy đến yết kiến Đức Thế Tôn, trình lên Ngài vấn đề
nầy.
Và Thiên Vương Đế Thích cùng chư thiên tùy tùng đi đến Jetavana, làm cho trọn
cả Tịnh xá rực sáng trong đêm ấy. Vua Trời sau khi đảnh lễ Đức Thế Tôn rồi, đứng
vào nơi phải lẽ, Đức Thế Tôn phán hỏi rằng:
- Nầy Đại Vương! Có việc chi mà Ngài cùng chư thiên tùy tùng đi đến đây?
- Bạch Thế Tôn! Tất cả chư thiên nêu lên bốn vấn đề như thế, nhưng không một
ai có thể hiểu thấu đáo ý nghĩa bốn vấn đề nầy. Xin Thế Tôn từ mẫn giảng giải ý
nghĩa nầy cho chúng con đi.
- Nầy Đại Vương! Được rồi. Như Lai đã hành Pháp Độ đến bờ cao thượng, đắc
thành bậc Chánh Đẳng Giác là để giải trừ hoài nghi cho chúng sanh như Đại Vương
đây. Nầy Đại Vương, Ngài hãy lắng nghe ý nghĩa nầy đi: Trong tất cả sự thí, Pháp thí
là tối thắng, Pháp vị là vị tối thượng trong tất cả các vị, trong các hỷ thì Pháp hỷ là thù
diệu nhất. Sự chấm dứt ái dục là tối thắng vì khiến chúng sanh ấy chứng đắc Vô Lậu
quả, chấm dứt trọn vẹn khổ uẩn nầy.
Commentaires