Aciraṃ vatayaṃ kāyo, Paṭhaviṃ adhisessati; Chuddho apetaviññāṇo, Niratthaṃ’va kaliṅgaranti” | Không bao lâu thân này, Sẽ nằm dài trên đất, Bị vất bỏ, vô thức, Như khúc cây vô dụng. |
Kệ Pháp Cú nầy, Đức Bổn Sư thuyết ra khi Ngài an ngự tại Jetavana (Kỳ Viên),
đề cập đến Đại đức Tissa thúi thây.
Tương truyền rằng: Thưở ấy có một công tử ở thành Sāvatthī (Xá Vệ), sau khi
nghe thời pháp của Đức Bổn Sư, bèn ly tục, xuất gia nhập đạo, tu lên Tỳ khưu với
pháp danh là Đại đức Tissa.
Trong thời gian đi hành đạo, rày đây mai đó, Đại đức bị nổi đinh sang đầy mình,
ban đầu các mụt ngứa chỉ như hột cải, nhưng càng ngày càng lớn thêm ra to bằng hột
đậu xanh, hột đậu đen, bằng trái táo lớn, rồi bằng trái a ma lặc (Āmalaka), bằng trái
Beluva.
Khắp châu thân Đại đức đầy những ghẻ, lở loét, hôi hám, do đó Đại đức mới có
biệt hiệu là Tissa thúi thây.
Về sau, xương cũng mục gãy, Đại đức không còn đi đứng tự mình được nữa, các
y nội ngoại của Đại đức dính đầy máu mủ, có đóm giống như ổ tàng ong. Các Tỳ
khưu, Sa di đệ tử không thể chịu đựng được mùi hôi thúi, nên không đến gần săn sóc
Đại đức, bỏ Đại đức nằm chèo queo một mình.
Chư Phật thì không bao giờ bỏ qua thông lệ quan sát thế gian, mỗi ngày hai lần:
Buổi sáng tinh sương, các Ngài bủa lưới trí quán sát từ ngoài thế giới Ta bà vào tới
hương thất và buổi chiều chạng vạng tối, các Ngài quan sát từ hương thất trở ra đến
ngoại biên.
Trong khi ấy, hình ảnh của Đại đức Tissa thúi thây lọt trong giác võng của Đức
Như Lai. Đức Bổn Sư nhìn thấy căn lành của Đại đức Tissa nầy, đắc được quả A La
Hán. Ngài nói thầm: “Tỳ khưu nầy bị các bạn đồng tu và các đệ tử bỏ rơi, ngoài Ta ra
thì ông không còn ai là nơi nương tựa khác”.
Đức Bổn Sư ngự ra ngoài hương thất, du hành vòng quanh Tịnh xá như kinh
hành, rồi ngự đến phòng nấu nước (Aggisāla), lấy bình rửa sạch, châm đầy nước, bắt
lên lò lửa, rồi đứng chờ cho nước nóng. Khi biết nước đã nóng, Ngài đến nắm đầu
giường chỗ Tỳ khưu Tissa đang nằm.
Chư Tăng thấy vậy, liền tranh nhau: “Bạch Thế Tôn! Xin dang ra, để chúng con
khiêng cho”.
Rồi chư Tăng xúm nhau nhấc luôn chiếc giường cùng người, đem vào phòng nấu nước.
.
Đức Bổn Sư khiến chư Tăng lấy chậu chế nước nóng, cởi y vai trái (uttarasaṅga)
của Đại đức, vò sạch sẽ rồi đem phơi nắng.
Kế đó, Ngài đến gần Đại đức, bảo Tăng chúng lấy nước nóng thấm ướt mình Đại
đức, rồi tắm rửa, kỳ cọ cho sạch sẽ. Khi đại đức tắm xong thì y được phơi cũng vừa
khô. Đức Bổn Sư dạy chư Tăng lấy y nầy vận đỡ cho Đại đức, cởi y nội ra đem đi giặt
sạch sẽ rồi phơi ngoài nắng.
Khi y nội của Đại đức khô thì mình của Đại đức cũng vừa ráo nước. Được vận
một lá y bên dưới, một lá y bên trên xong. Đại đức cảm thấy thân thể nhẹ nhàng, nằm
định tâm trên giường.
Đức Bổn Sư đứng trên đầu nằm của Đại đức phán rằng:
- Nầy Tỳ khưu! Thân của ông đây, một khi tâm thức lìa bỏ nó rồi, thì nó không
còn có chỗ sở cậy, nó sẽ nằm ngay trên mặt đất như khúc gỗ mục mà thôi.
Nói rồi Đức Bổn Sư thuyết lên kệ ngôn:
“Aciraṃ vatayaṃ kāyo,
Paṭhaviṃ adhisessati;
Chuddho apetaviññāṇo,
Niratthaṃ’va kaliṅgaranti”
Không bao lâu thân này,
Sẽ nằm dài trên đất,
Bị vất bỏ, vô thức,
Như khúc cây vô dụng.
Comentários